تمام وسایل نقلیه موتوری از جمله سواری شخصی، وسایل نقلیه سنگین مانند کامیون و همچنین موتورسیکلت ها نیاز به مشخصات منحصر به فردی برای شناسایی دارند. درست مانند مردم یک کشور که دارای کارت ملی برای تشخیص هویت هستند، این وسایل نقلیه با پلاک شناسایی می شوند.
پلاک قطعه فلزی است که در جلو و پشت وسایل نقلیه نصب می شود و دارای حروف و اعدادی است که شهر صدور پلاک را نشان می دهد.
مفهوم حروف و اعداد در پلاک شخصی
پلاک ها در حالت عادی که اکثریت پلاک های شخصی را در کشور تشکیل می دهند، دارای پشت زمینه سفید و متن مشکی هستند. در سمت چپ پلاک می توانید کشور صادر کننده پلاک خودرو را مشاهده کنید که کشور ما ایران با حروف مخفف .I.R و نام کامل IRAN در زیر آن شناخته می شود.
اگر به پلاک خودروهای شخصی در خیابان توجه کرده باشید، دارای اعداد و حروف مختلف است. برای اینکه بتوانیم پلاک را درست بخوانیم، باید از سمت چپ به راست باشد.
پس ابتدا عدد دو رقمی، حرف الفبا، عدد سه رقمی و در آخر عدد دو رقمی در کادر مربعی را می خوانیم.
عدد در کادر مربع نشان دهنده همان شهری است که پلاک در آن صادر شده است. در واقع با مشاهده این عدد، می توانیم به شهری که خودرو به آن تعلق دارد پی ببریم.
همچنین حرف درج شده هم نشان دهنده شهر هستند، با این تفاوت که عدد نشان داده شده در کادر مربعی منطقه بزرگتر مانند استان و حرف الفبا منطقه دقیق مانند شهر را نشان می دهد.
برای مثال اعداد در مربع برای استان مازندارن 62 ، 72 ، 82 و 92 هستند. اما چطور بفهمیم پلاک خودر برای کدام شهر مازندران است؟ 🤔
برای این کار به حرف الفبا توجه می کنیم. برای مثال اگر عدد 62 را با حروف «ب ج د س ص ط» مشاهده کردیم، پلاک خودرو متعلق به شهر ساری است.
البته عدد 62 منحصرا برای شهر ساری است و سایر شهرستان های استان مازندران اعداد 72 ، 82 و 92 را دارا می باشند.
برای مثال شهر نور عدد و حرف « 72 ط » و « 72 ی » است. شهر چالوس « 72 ن » و « 82 ل » است و همچنین شهر بابل با « ۷۲ ج » ، « ۸۲ ج ، ۸۲ ص ، 82 م » و « ۹۲ ج » شناخته می شود.
انواع پلاک
به غیر از پلاک شخصی، انواع پلاک های دیگر هم وجود دارد که با عدد، حروف و رنگ خاص مشخص می شوند که در زیر به شرح آن ها میپردازیم:
پلاک نیروهای مسلح
نیروی انتظامی: دارای پشت زمینه سبز رنگ و حرف « پ » هستند.
سپاه پاسداران: دارای پشت زمینه سبز رنگ و حرف « ث » هستند.
ستاد کل نیروهای مسلح: دارای پشت زمینه آبی رنگ و حرف « ف » هستند.
وزارت دفاع: دارای پشت زمینه آبی رنگ و حرف « ز » هستند.
ارتش: دارای پشت زمینه خاکی رنگ و حرف « ش » هستند.
ویژه جانبازان و معلولین
دارای پشت زمینه سفید و متن سیاه رنگ هستند. در این نوع پلاک بجای حرف از علامت ویژه معلولین استفاده می شود. البته در تاکسی های آنلاین مانند اسنپ، تپسی و … بجای علامت از حرف « ژ » که از کلمه ویژه گرفته شده استفاده می شود. پلاک با سرشماره‌های 11 تا ۴۹ ویژه جانبازان و سرشماره های ۵۱ تا ۹۹ ویژه معلولین می باشد.
پلاک گذر موقت
این پلاک با پشت زمینه سفید و متن مشکی است. اگر بخواهیم با خودرویی که در خارج از کشور خریداری شده، برای مدت زمان مشخص شده وارد کشور شویم، نیاز به صدور پلاک گذر موقت داریم تا بتوانیم در شهرها تردد نماییم. تاریخ انقضای پلاک هم در سمت راست و پایین کادر مربعی نمایش داده می شود.
پلاک دیپلمات و خدمات سفارت خانه ها
دو پلاک خاص برای دیپلمات ها و خدمات سفارت خانه ها وجود دارد که با پشت زمینه آبی و متن مشکی هستند. این پلاک ها ویژه ی کارکنان سفارت در یک کشور هستند. حرف D اول واژه Diplomat (دیپلمات) مخصوص خودروی دیپلمات ها و افراد سیاسی است.و حرف S اول واژه Service (خدمات) است و برای خدمات اداری کارکنان سفارت خانه ها استفاده می شود که در وسط این پلاک ها بکار می رود.
پلاک تشریفات و دولتی
تشریفات پلاکی با پشت زمینه قرمز و متن سفید و دارای یک کد چهار رقمی و واژه انگلیسی PROTOCOL در زیر کلمه تشریفات است.از این خودروها برای جابجایی افراد مهمی چون رئیس جمهور و وزیران با خودروهای لوکس و معمولا ضد گلوله و همچنین استقبال از مقامات یک کشور استفاده می شود.همچنین برای سایر فعالیت های دولتی یا خصوصی مانند اجلاس ها می توان از خودروهای با پلاک تشریفات برای جابجایی مهمان ها استفاده کرد.
پلاک دولتی هم مانند تشریفاتی، دارای پشت زمینه قرمز و متن سفید است. و با حرف « الف » در وسط پلاک شناخته می شود. این پلاک ویژه وسایل نقلیه وابسته به ارگان های دولتی می باشد.
بین المللی، ترانزیت
برای وسایل نقلیه ای که به صورت بین المللی بین مرز کشورهای مختلف تردد می کنند مانند وسایل نقلیه باری چون تریلی ها، صدور پلاک بین المللی یا ترانزیت ضروری است. این امر برای شناخته شدن وسیله نقلیه در سطح بین المللی انجام می گیرد.
این پلاک ها صرفا برای همان وسیله نقلیه بوده و تنها یک بار صادر می شود و اعتبار آن دائمی است.
قبل از دریافت این نوع پلاک، برای خروج وسیله نقلیه از کشور باید مراحلی برای اخذ مجوز طی شود که اصطلاحا به کابوتاژ کردن وسیله نقلیه معروف است.
حمل و نقل عمومی
پلاک هایی با پشت زمینه زرد رنگ و متن مشکی که ویژه ی ناوگان حمل و نقل عمومی هستند، مانند اتوبوس ها. که با حرف « ع » در وسط پلاک شناخته می شوند.
پلاک تاکسی
دارای پشت زمینه زرد و رنگ متن مشکی هستند که جزء همان پلاک های حمل و نقل عمومی به حساب می آیند. با این تفاوت که حرف « ت » مخفف تاکسی و در بالای آن واژه انگلیسی TAXI آمده است. در کادر مربعی کد منطقه صادر کننده پلاک آمده است که مبنای آن مراکز استان ها به غیر از استان تهران است.
کشاورزی
پلاک ادوات کشاورزی مانند تراکتور و کمباین هم مانند حمل و نقل عمومی و تاکسی با پشت زمینه زرد و متن مشکی هستند. و حرف « ک » در وسط پلاک نشان دهنده این نوع وسایل نقلیه است.
سوالات آیین نامه 1402 , سوالات آیین نامه 1402 با جواب , نمونه سوالات آیین نامه 1402