شاید برای شما پیش آمده باشد که در جاده در حال رانندگی هستید و به یک سرازیری مخصوصا با شیب نسبتا تند می رسید. ممکن است با خودتان فکر کنید که دیگر نیازی به استفاده از دنده نیست و خودرو خودش با دنده خلاص به راه خودش ادامه می دهد و نیاز به گاز دادن و مصرف سوخت نیست.
اما در واقع این تفکر صحیحی نیست!
حکم استفاده از دنده خلاص در سرازیری
قبل از اینکه به دلایل خطر استفاده از دنده خلاص در سرازیری بپردازیم، ابتدا حکم استفاده از دنده خلاص در سرازیری را در آیین نامه راهنمایی و رانندگی مورد بررسی قرار می دهیم که معمولا به صورت زیر در آزمون اصلی آیین نامه سوال می آید:
حرکت با دنده خلاص در سرازیری ها چه حکمی دارد؟
1) مجاز است.
2) در صورت نبودن مانع اشکالی ندارد.
3) ممنوع است.
4) در صورت عدم ایجاد خطر اشکالی ندارد.
با توجه به موارد گفته شده به این نتیجه می رسیم که گزینه اول، یعنی مجاز بودن استفاده از دنده خلاص در سرازیری ها، صحیح نیست. وجود نداشتن موانع در راه ها مثل خودروهای در حال حرکت یا تعمیرات جاده ای هم نمی تواند دلیلی برای استفاده از دنده خلاص باشد. بنابراین گزینه دوم هم پاسخ سوال نیست.
استفاده از دنده خلاص در سرازیری قطعا خطراتی مانند انحراف از جاده و بروز تصادف در پی خواهد داشت، پس گزینه چهارم هم صحیح نیست.
بنابراین پاسخ صحیح گزینه سوم می باشد. بله، استفاده از دنده خلاص در سرازیری طبق قوانین آیین نامه راهنمایی و رانندگی ممنوع است.
دلایل استفاده نکردن از دنده خلاص در سرازیری
طبق یکی از سوالات آزمون اصلی آیین نامه، پرسیده شده که خطرات استفاده از دنده خلاص در سرپایینی چه مواردی هستند که در زیر مشاهده می کنید:
حرکت با دنده خلاص در سرپایینی چه خطراتی را در پی خواهد داشت؟
1) موجب سرعت گرفتن خودرو شده و دنده سخت جا می رود.
2) ترمز گرفتن و هدایت خودرو دشوار می شود.
3) سیستم کلاچ آسیب می بیند.
4) موارد 1 و 2
زمانی که با دنده خلاص در حال حرکت هستیم، بدلیل عدم دخالت دنده ها جهت کنترل سرعت خودرو، رفته رفته سرعت ما بیشتر می شود و در این شرایط قرار دادن خودرو در حالت دنده سخت انجام می شود. بنابراین گزینه اول صحیح هست.
با توجه به این که در حالت خلاص کنترلی بر سرعت خودرو نداریم و سرعت هم افزایش پیدا می کند، عمل ترمز گرفتن و هدایت کردن خودرو به سختی انجام خواهد شد و در نتیجه ممکن است به منحرف شدن خودرو از مسیر مخصوصا در پیچ ها منجر شود. پس گزینه دوم هم صحیح است.
در حالت خلاص بدلیل عدم دخالت کلاچ و دنده، آسیبی متوجه آن ها نخواهد بود. بنابراین گزینه سوم غلط است.
بنابراین موارد اول و دوم صحیح هستند که پاسخ تست در نهایت گزینه چهارم می شود.
صدمات احتمالی به خودرو در حالت خلاص در سرازیری
اکنون این سوال مطرح است که رانندگی با دنده خلاص در سرازیری علاوه بر خطر تصادف، چه صدماتی می تواند به خودرو وارد شود؟
همانطور که پیش تر بیان شد، زمانی که دنده در حالت خلاص قرار دارد، کنترلی بر سرعت خودرو نخواهیم داشت و سرعت مدام افزایش پیدا می کند. بنابراین مجبور هستیم مدام از ترمز استفاده کنیم که این کار متعاقبا باعث استهلاک لنت و دیسک ترمز می شود.
همچنین هرزگرد بودن چرخ ها در سراشیبی بدلیل سرعت بالا و عدم دخالت سیستم فنی خودرو در کنترل آن ها، می تواند باعث استهلاک بولبرینگ ها شود.
در نتیجه بهتر است در سرازیری از دنده یک که سنگین است استفاده کنیم تا بر سرعت و هدایت خودرو مسلط باشیم.
سوالات آیین نامه 1402 , سوالات آیین نامه 1402 با جواب , نمونه سوالات آیین نامه 1402